Wassen en drogen, een schone zaak.

Wassen en drogen, elk huishouden moet er aan geloven. Sinds de jaren zestig van de vorige eeuw is de wasmachine niet meer weg te denken uit de Nederlandse Huishoudens. Zelf vind ik het een van de grootste zegeningen van het moderne leven. Toen ik voor het eerst op mezelf ging wonen had ik geen wasmachine. Ik deed alles op de hand, in de gootsteen van mijn kleine keukentje. Na 3 keer het beddengoed zo te hebben gedaan was mijn allereerste aankoop een kleine centrifuge via de kringloop. Dat scheelde wel wat, maar niet veel. Al snel kwam de eerste wasmachine er dan. Wat een luxe, de was er in, wasmiddel er bij en 2 uurtjes later kon ik de was ophangen. Je weet pas dat dit echt een luxe is als je het eerst zonder hebt moeten doen.

Inmiddels heel wat decennia en 3 wasmachines verder kan ik er nog steeds van genieten dat de was schoon wordt zonder dat ik me daar een breuk voor heb hoeven werken. Ik heb het wel altijd zonder wasdroger gedaan want ik woonde gelukkig altijd zodanig dat ik ruimte had om de was te drogen hoewel het soms wel improviseren was met de vochtige was.

Inmiddels is mijn focus voor het resultaat van wassen en drogen ook wat veranderd. Van ‘zo snel mogelijk zo schoon en droog mogelijk’ is die verlegd naar ‘zo duurzaam mogelijk’. Een mens blijft bijleren. Ik deel dus graag mijn tips op basis van decennia wassen, uitproberen, ontdekken, uitwisselen en er – af en toe- over na te denken.

Wat is het duurzaamste wassen en drogen?

Niet wassen. Maar dat is natuurlijk niet zo praktisch als je een beetje fris wil blijven ruiken. Maar om duurzaam te wassen begin je met eerst na te denken of het kledingstuk of de handdoek inderdaad al gewassen moet worden. Dat is voor iedereen persoonlijk maar laten we eerlijk zijn; een spijkerbroek hoeft bij normaal dragen niet na elke draagbeurt in de wasmachine. Een T shirt waarschijnlijk wel omdat je nu eenmaal zweet. En ondergoed natuurlijk ook. Maar door je kleding gewoon na de eerste keer dragen even te luchten is het meestal weer fris genoeg voor een volgende dag. Ik heb daar jarenlang een kapstok voor gebruikt, die in mijn slaapkamer stond voor ‘gedragen maar nog niet vuil’. Dan wist ik dat ik die gewoon nog een keer kon aantrekken. Ook handdoeken die goed kunnen drogen kan je prima nog een keer gebruiken. Je komt immers toch lekker schoon onder de douche vandaan of uit het bad?

Ok, en wat is dan het meest duurzame wassen en drogen als je het wel moet doen?

Gek genoeg is het energie en watergebruik qua duurzaamheid het belangrijkst voor het wassen en niet het wasmiddel. Dus als je voor duurzaam gaat kan je het beste letten op je energie en water verbruik.

• Investeer in een energiezuinige wasmachine als dat kan. Denk na over hoe vaak  je wast en hoeveel en baseer daar je keuze -mede- op.
• Was op lage temperaturen, 30 graden werkt prima met de moderne wasmiddelen.
• Gebruik de Eco stand voor hogere temperaturen.
• Was incidenteel op 90 graden zodat je vetluis wegwerkt en dat is een goed moment voor schoonmaakdoekjes, theedoeken, handdoeken etc.
• Heb je zonnepanelen? Was dan als de zon schijnt. Open deurtje, maar toch.
• Heb je ook een zonneboiler? Dan is het de overweging waard om  – als het technisch kan – je wasmachine aan te sluiten op een warmwater kraan.

Dat laatste hebben wij ook gedaan. We hebben een mengkraan bij de wasmachine geïnstalleerd en daar de wasmachine op aangesloten, standaard op 30 graden ingesteld. De meest moderne wasmachines zijn er op voorbereid en maken er geen probleem van als hij direct met warm water wordt gevuld. Dat scheelt veel energie voor het opwarmen van het water en als je het doet als de zon schijnt wordt je zonneboiler meteen weer aangevuld met warm water. Wassen op zonkracht:  ik kan je zeggen dat dat heel goed voelt. En het scheelt behoorlijk in de portemonnee dat is ook lekker.

Duurzame wasmiddelen

Je wordt er mee doodgegooid, met alle duurzame wasmiddelen. Het is een nieuwe groeimarkt. Wat me opvalt; poeders zijn uit, vloeibaar wasmiddel is de norm en wasstrips, wasnoten en wasbollen het nieuwe hip.

Overal valt wat voor te zeggen natuurlijk. Maar het meest belangrijk is nog wel dat je juist doseert. En eerlijk gezegd, dat valt met vloeibaar wasmiddel niet echt mee. Gauw een dopje wasmiddel er in en klaar. Maar is dat de juiste dosering wel? Besteed er eens wat aandacht aan als je het liefst met vloeibaar wasmiddel wil blijven wassen. Milieu Centraal heeft er ook wat verstandigs over geschreven.

Maar goed, wat is nu het meest duurzaam eigenlijk? Dat zijn meestal de oplossingen die ook meer werk kosten. Je kunt bijvoorbeeld van wilde (Paarde) kastanjes heel goed wasmiddel maken. Zootjegeregeld.nl heeft een recept voor je. En zo zijn er meer planten waar van nature saponine in voorkomt. Dat is een zeepachtig en schuimend goedje waar je dus mee kunt wassen. Maar ja, niet voor iedereen de beste oplossing, naast een drukke baan en zo.

Op zich maakt het niet zo veel uit welk wasmiddel je gebruikt. Als het maar van natuurlijke ingrediënten is gemaakt en geen synthetische toevoegingen bevat zoals optische witmakers en chemische geleermiddelen om er een soort gel van te maken. Ook geurstoffen en wasverzachters zijn vaak synthetisch. Dus met een ongeparfumeerd basic eco wasmiddel zit je meestal goed. In de webwinkel verkoop ik zulk waspoeder dat ook nog eens super geconcentreerd is en in een papieren verpakking zit. Hartstikke duurzaam en ook heel voordelig. Verder kan je ook heel goed zelf wasmiddel maken van Marseillezeep en extra vuile vlekken haal je weg met Ossengalzeep.

Lekker geurende was

Bijna iedereen vind het lekker om in een fris bed met een lekker geurtje te stappen of een zachte handdoek om zich heen te wikkelen. Maar geurtjes en zachtheid zijn niet zo heel duurzaam. Geurstoffen in wasmiddelen zijn doorgaans synthetisch en dus niet goed voor het milieu (er zitten vaak ook microplastics in). Bij Handig Goed vind je wel een biologisch verantwoorde versie wasparfum in diverse geuren.

• Kies er voor om ouderwetse zakjes met lavendel of een geurend zeepje in de kast te leggen of een geurstof van natuurlijke oorsprong bij de wasbeurt toe te voegen.
• Doe een scheutje azijn in de wasmachine als wasverzachter. (Nee de was wordt er niet wollig zacht van maar ook niet als een plank maar daarover later. ) Azijn neutraliseert geurtjes en blijft over; gewoon frisse wasgeur.

Zachte was

Een lekkere zachte en frisse was heeft vooral met het drogen van de was te maken. De hardheid van het water heeft zeker invloed op de zachtheid van je was. Is het water hard, dan zit er veel kalk in. En als de natte was droogt blijf het kalk op de vezels zitten.

• Hang je was buiten te drogen,  door de beweging in de wind wordt de kalk er als het ware uitgeslagen.
• Voeg azijn toe als wasverzachter, een klein scheutje huishoudazijn of een wat grotere scheut natuurazijn volstaat.
• Overweeg een waterontharder te installeren, dan is ook je waswater een stuk zachter en dat zal je merken. Scheelt trouwens ook in kalkaanslag op je douchewand, maar dat is weer een ander verhaal.

Extra vuile was

Voorwassen is eigenlijk niet nodig, de wasmiddelen zijn tegenwoordig krachtig genoeg om ook zwaar vuil te verwijderen. Groezelig geworden handdoeken of kussenslopen kan je een nachtje laten weken in een emmer water met soda. Beetje uitwringen en dan zo de trommel in.

Kleine vlekken en vuile kragen maak je vochtig en vervolgens wrijf je ze in met Ossengalzeep, of desnoods met Marseillezeep of het wasmiddel dat je gebruikt. Dan in de wasmachine en het normale programma laten draaien.

Met Natriumpercabonaat kan je vlekken bleken. Dit is waterstofperoxide en een minder belastend bleekmiddel dan chloor. Voor het wassen de vlek insmeren met een mengsel van een klein beetje water met de percarbonaat en meteen wassen, niet laten intrekken om te voorkomen dat het te sterk bleekt. Bij twijfel eerst even uitproberen op een plekje dat wat minder in het oog springt. Ook al is het een natuurlijk middel, het blijft een irriterend bleekmiddel dus spring er voorzichtig mee om.

Blinkend witte was

Wit textiel wordt op den duur wat grauw. Door het lichtjes te bleken blijft het helder wit. Je kunt daar beter geen chloor voor gebruiken want dit is echt slecht voor het milieu en tast ook de vezels van het textiel aan. Natriumpercarbonaat is een prima alternatief!  Het werkt het beste bij een wastemperatuur van 60 graden Celsius, maar ook bij 40 graden Celsius zal het lukken.  Voor een volle wasmachine (4 a 5 Kg) doe je een eetlepel percarbonaat in het wasmiddelbakje. Voor handwas en voorweken gebruik je ook 1 eetlepel.

Om de witte was gewoon optisch witter te krijgen en de grauwsluier te maskeren kan je blauwsel gebruiken. Dit is een natuurlijk en biologisch afbreekbaar pigment wat een licht blauwe kleur in het textiel achterlaat waardoor het witter lijkt. Als je er te veel van gebruikt wordt je was dus blauw… dan gewoon nog een keer wassen met een scheut azijn en het is weer weg. Het is een optisch truukje en maakt je was dus niet echt witter.

En wat is nog verder een schone zaak bij wassen en drogen?

Als je kleding in een wasmachine wast dan worden de vezels tegen elkaar gewreven. Die wrijving zorgt er voor dat de vezels wat beschadigen. Als het synthetische vezels zijn dan lever je daarmee een bijdrage aan de plastic soep. Want de vezels spoelen met het waswater weg, het riool in. De vezels zijn echter zo fijn dat ze door de rioolwaterzuivering er niet uitgezuiverd kunnen worden en uiteindelijk komen ze in de oceaan op de bodem terecht en doen daar hun verwoestende werk. Lees meer over dit onderwerp….

Gebruik een waszak

Door een waszak te gebruiken voorkom je al te veel wrijving en als je dan ook nog een Guppy Friend waszak voor je synthetische textiel gebruikt  worden de microplastics vastgehouden en spoelen niet weg met het spoelwater.

Zoek alternatieven voor de wasdroger als het kan.

Ik heb alle begrip voor mensen die een wasdroger gebruiken. Want niet iedereen heeft de ruimte om de was snel en goed te laten drogen. Toch pleit ik er voor hem zo min mogelijk te gebruiken. Afgezien van het energieverbruik (wat echt hoog is voor iets dat je eigenlijk ook gratis kan vinden nl. zon en wind) slijt je kleding er ook tot wel 3 keer sneller van.  En dat is indirect niet erg duurzaam dus. De inhoud van de filter van je droger moet je overigens wel in de huisafval container doen. Laat het nooit wegwaaien of in het milieu terecht komen want het zit vol microplastics.

Wassen en drogen zoals oma dat deed

Helemaal terug naar de basis? Dat kan natuurlijk ook! Want Oma, haar moeder en haar moeders moeder deden het al heel milieuvriendelijk, tot de moderne wasmiddelen met fosfaten beschikbaar werden. Want toen werd de was weer een grote bedreiging voor het milieu. Gelukkig zijn de fosfaten inmiddels weer verboden. Maar Oma deed dus de was.  Gewoon, met een wasbord, een wringer, een hard stuk zeep, een zeepklopper en een borstel voor extra vuile kragen en luiers. En touw of een rekje om het wasgoed op te drogen. Veel van die dingen kan je trouwens ook gewoon bij Handig Goed aanschaffen!

Ik hoop dat je hiermee genoeg inspiratie hebt gekregen om voortaan de schone was buiten te hangen 😉